تحقیق در عملیات نرم
· زمینه های ظهور
o نقد بر رویکردهای اثباتگرایی و طرح رویکردهای جدید
o نقد به تحقیق در عملیات سنتی
o ظهور و توسعه نظریه های سیستم های نرم و پیچیدگی
o ظهور و توسعه نظریه های سازمان یادگیرنده و یادگیری سازمانی
· ویژگی های رویکرد نرم :
o سیستم مورد مطالعه
· دارای سطح بالایی از دخالت انسانی به عنوان تصمیم گیرندگان و مشتریان و... سطح بالایی از ریسک و پیچیدگی در جوابها و رسیدن به اهداف وجود دارد.
o روش و تکنیک
· کیفی که الگوی سیستمی را به شرایط غیر سیستمی تعمیم دهد
· توجه به روش توافقی جهت تصمیم گیری برای مسائلی که ابعاد انسانی دارد
· مطلوبیت روش برای مدیران
o متغیرها:
· پیچیدگی و وابسته به پارامترهایی که عدم قطعیت دارند
· جنبه کیفی دارند (میزان رضایت، کیفیت محصول و....
o جواب
· یک جواب رضایت
· وابسته به شرایط سیاسی و اجتماعی متغیر
· فضای جواب دارای عدم قطعیت ذاتی
· فضای جواب دارای ریسک و عدم اطمینان
§ یعنی در برخی شرایط یک نقطه داری جواب است که ممکن است همان نقطه در شرایط دیگر دارای جواب نباشد
· مقایسه دو رویکرد :
ویژگی |
تحقیق در عملیات سخت |
تحقیق در عملیات نرم |
موقعیت مساله |
خوب تعریف شده |
پیچیده و آشفته |
هدف |
حل مساله |
ساختاردهی به مساله |
ذی نفعان |
محدود |
زیاد |
دیدگاه ذی نفعان |
مشابه و عقلایی |
متنوع و شناختی |
منافع |
مشخص |
مبهم |
عوامل اثرگذار |
قابل شناسایی |
کمتر قابل شناسایی |
عدم قطعیت |
کم |
بسیار بالا |
مدل سازی |
کمی |
کیفی و مفهومی |
هدف |
تصریح شده |
تصریح نشده |
معیارهای تحقق هدف |
مشخش |
نامشخص |
برونداد |
بهترین جواب |
یادگیری و کسب تمرین |
سیستم مورد مطالعه |
عینی و مستقل از مشاهده گر |
وابسته به ذهنیت مشاهده گر |